Yapay Zeka (YZ) Renkleri
(Colors of Artificial Intelligence/Al)
5 Ocak 2025 / Sayı: 18
Merhaba, 2025 yılının ilk sayısında ve toplamda 18. Sayımızda birlikteyiz.
Son günlerde teknoloji devlerinin kendilerine yeterli enerji sağlamak üzere “nükleer santral” a hücum ettiklerini izliyoruz.
Ömrü dolmuş ve kapanmış nükleer santralları tekrar açmayı planlıyorlar, Ömrü dolmak üzere olan nükleer santralların ömrünü uzatmak için çalışıyorlar. Yeni Nükleer santral açmak için ülkelerle ve ilgili firmalarla görüşüyorlar. Küçük ölçekli nükleer santrallar için yatırım yapıyorlar.
Tek amaç veri merkezleri ve sistemlerine yeni enerji kaynakları ve soğutma suyu kaynakları bulmak.
Nükleer Santrallar bir sürecin ürünü.
İlk aşama nükleer yakıtın toprak altından çıkarılması ve zenginleştirilmesi. Bu sürede radyoaktif madde toprak altından çıkarılıyor ve işleniyor, başka bir ifade ile zenginleştiriliyor. Bu süreç çok meşakkatli bir aşama. Gram seviyesinde radyoaktif ürün için tonlarca toprak yer altından çıkarılıyor. Bu işi yapan işçiler çok fazla tehlikelere ve maruziyetlere uğruyorlar. Arkasından ürünün nükleer santralda kullanılması için bir işlem daha gerçekleştiriliyor.
Radyoaktif malzeme, nükleer santralda fiziksel bozunmaya uğrayarak enerji açığa çıkarıyor. Bu aşamada da soğutma suyuna ihtiyaç var. Çıkan enerji elektrik enerjisine çevriliyor. Bu aşama, yani elektrik enerjisini elde etme süresi yıllar alıyor. 5-10 yıl gibi.
Kullanılan yakıt malzemesi sonsuza kadar kullanılamıyor. Ancak fiziksel bozunma devam ediyor. Bu nedenle radyoaktif atıkların yüz yıl kadar güvenli yerlerde, depolarda, su altında, toprak altında saklanması gerekli.
Her üç aşama da bir maliyet içeriyor. Nükleer enerjiden elde edilen enerji bu nedenle ucuz değil. Piyasada, kilovat saat başına verilen maliyetler sadece elektrik üretilirken verilen fiyatlar.
Çok önemli faktör ise, her aşamada Uluslararası Atom Enerjisi (IAEA) kurallarına uymak zorunluluğudur.
Bilindiği üzere radyasyon yayan tüm maddelerin kullanılması, nakliyesi, saklanması IAEA’nın iznine bağlıdır.
Bu süreçte Tree Miles Island, Chernobyl ve Fukushima gibi nükleer kazaların etkilerinin hala sürdüğünü ve hala bu seviyede yatırımların yapıldığını da vurgulamak gereklidir.
Blog sitemizde Nükleer Santrallara yaklaşımımızın ana temalarını çok kısa olarak vermenin yararlı olduğunu belirtmek istedik.
Gelecek sayımızda buluşmak dileğiyle.
Haluk Orhun (Fiz.Y.Müh)
Tüm yazılara ulaşmak için yazıyı aşağıya kaydırın.
Not: Yazılardaki görüşler yazarlara ait olup Blog sitemizi bağlamamaktadır.