“Okyanus, gezegenimizdeki yaşam ve geleceğimiz için temel öneme sahiptir. Okyanus, gezegenin biyolojik çeşitliliğinin önemli bir kaynağıdır ve iklim sistemi ile su döngüsünde hayati bir rol oynar. Okyanus, bir dizi ekosistem hizmeti sunar, nefes almamız için oksijen sağlar, gıda güvenliği, beslenme ve insana yakışır işler ve geçim kaynaklarına katkıda bulunur, sera gazlarının emici ve depolayıcı görevi görür ve biyolojik çeşitliliği korur, küresel ticaret dahil deniz taşımacılığı için bir araç sağlar, doğal ve kültürel mirasımızın önemli bir parçasını oluşturur ve sürdürülebilir kalkınma, sürdürülebilir okyanus temelli ekonomi ve yoksulluğun ortadan kaldırılmasında hayati bir rol oynar.”
– 2022 Birleşmiş Milletler Okyanus Konferansı siyasi deklarasyonu
1. Biz, devlet ve hükümet başkanları ve üst düzey temsilciler, 9-13 Haziran 2025 tarihleri arasında Nice’te Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi 14’ün Uygulanmasını Destekleme Konferansı’nda bir araya gelen bizler, sivil toplumun ve tüm paydaşların tam katılımıyla, sürdürülebilir kalkınma için okyanuslarımızı, denizlerimizi ve deniz kaynaklarımızı korumaya ve sürdürülebilir bir şekilde kullanmaya yönelik güçlü taahhüdümüzü teyit ediyoruz.
2. Tek bir okyanusu paylaşıyoruz ve iklim değişikliği, biyolojik çeşitlilik kaybı ve kirlilikten oluşan üçlü gezegen krizinin etkileriyle karşı karşıya olduğu küresel acil durumdan ciddi endişe duyuyoruz. Eylemler, SDG 14’ü gerçekleştirmek için gereken hızda ve ölçekte ilerlemiyor. Sağlıklı ve dirençli bir okyanus, sürdürülebilir bir okyanus ekonomisi için gerekli olup, okyanusla olan kültürel ve sosyal bağları desteklemektedir. Bu zorluğun üstesinden gelmek için cesur, iddialı, adil ve dönüştürücü eylemlerle acilen harekete geçmeli ve kadınlar ve kızlar, engelli kişiler, gençler, yerli halklar ve diğer marjinal gruplar dahil olmak üzere tüm insanların güçlendirilmesini ve okyanusla ilgili karar alma süreçlerine dahil edilmesini sağlamalıyız.
3. Hedef 14’ü uygulamaya yönelik eylemlerimizin mevcut yasal araçlar, düzenlemeler, süreçler, mekanizmalar veya kuruluşlarla uyumlu olması, bunları güçlendirmesi veHedef 14’ü uygulamaya yönelik eylemlerimizin, mevcut yasal araçlar, düzenlemeler, süreçler, mekanizmalar veya kuruluşlarla uyumlu olması, bunları güçlendirmesi ve tekrarlamaması veya zayıflatmaması gerektiğini vurgularız.
Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi’nde (UNCLOS) yansıtıldığı şekilde uluslararası hukuku uygulayarak okyanus ve kaynaklarının korunması ve sürdürülebilir kullanımının güçlendirilmesi gerektiğini (UNCLOS) ile yansıtıldığı şekilde uluslararası hukukun uygulanması yoluyla okyanusların ve kaynaklarının korunması ve sürdürülebilir kullanımının güçlendirilmesi ve sürdürülmesi gerektiğiniteyit ediyoruz. UNCLOS’un sürdürülebilir kalkınmanın ilerletilmesindeki önemini ve The Future We Want’ın 159. paragrafında hatırlatıldığı gibi, devletler tarafından neredeyse evrensel olarak kabul edilmesini kabul ediyoruz ve bu bağlamda, tüm tarafları UNCLOS kapsamındaki yükümlülüklerini tam olarak yerine getirmeye çağırıyoruz [önceki deklarasyonlara ve İstediğimiz Gelecek belgesine dayanarak].
4 Gelecek için Paktı ve okyanusları ve ekosistemlerini restore etmek, sağlığını, verimliliğini, sürdürülebilir kullanımını ve dayanıklılığını iyileştirmek için iddialı önlemler alma kararımızı hatırlatıyoruz [Gelecek için Paktı’na dayanarak].
5 Okyanusun iklim değişikliğiyle mücadelede önemli bir rol oynadığını ve iklim değişikliğinin olumsuz etkileri (okyanus ısınması, okyanus asitlenmesi, ötrofikasyon ve oksijen kaybı) nedeniyle okyanusun iklim değişikliğini hafifletme yeteneğinin zayıfladığını ve bunun deniz kirliliği ve biyolojik çeşitlilik kaybıyla daha da kötüleştiğini derin endişeyle not ediyoruz [BM Genel Sekreteri’nin arka plan notuna dayanarak].
6 Okyanus-iklim-biyoçeşitlilik bağlantısının önemini vurgulamakta ve iklim değişikliğinin okyanus biyoçeşitliliği üzerindeki etkisini en aza indirmek için küresel düzeyde ortak eylem çağrısında bulunmaktayız [BM Genel Sekreteri’nin arka plan notu ve KMGBF’ye dayanmaktadır].
7 İklim değişikliğine bağlı deniz seviyesinin yükselmesi ve bunun etkilerini ele almak için işbirliğini sürdürme taahhüdümüzü teyit etmekteyiz ve 25 Eylül 2024 tarihinde New York’ta düzenlenen Deniz Seviyesinin Yükselmesi Konulu Üst Düzey Toplantı’yı takdirle karşılamaktayız.
İklim değişikliğine bağlı deniz seviyesinin yükselmesi ile ilgili Eylül New York’ta düzenlenen Deniz Seviyesi Yükselmesi Yüksek Düzeyli Toplantısı’nı takdirle karşılıyoruz.
Gelişmekte Olan Ada Devletleri (SIDS), en az gelişmiş ülkeler ve kıyı topluluklarını orantısız bir şekilde etkilediğini kabul ediyor ve iklim değişikliğini hafifletirken bu ülkelerin uyum kapasitelerini ve dayanıklılıklarını artırmak için acil olarak toplu eylemde bulunulması gerektiğini kabul ediyoruz. Marjinal gruplar, iklim değişikliği ve deniz seviyesinin yükselmesinin birçok olumsuz sonucunun yükünü taşımaktadır [ABAS ve Deniz Seviyesinin Yükselmesi Yüksek Düzeyli Toplantısı yöntemlerine dayalı olarak].
8 Deniz seviyesinin yükselmesiyle ilgili zorlukların yönetilmesinde SIDS’lerin liderliğini takdir ediyor ve özellikle Pasifik Adaları Forumu’nun İklim Değişikliğiyle İlgili Deniz Seviyesinin Yükselmesi ve Denizcilik Alanlarının Korunması Bildirisi’ni Küçük Ada Devletleri İttifakı’nın Deniz Seviyesi Yükselmesi ve Denizcilik Bildirgesi’ni [yeni dil] özellikle dikkate alıyoruz.
9 Uluslararası Hukuk Komisyonu’nun (ILC) “Uluslararası hukukla ilişkili deniz seviyesinin yükselmesi” konulu çalışmasıyla deniz seviyesinin yükselmesi ve uluslararası hukuk arasındaki ilişkiyi anlamamıza
katkıda bulunmasını memnuniyetle karşılıyoruz ve devletlerin bu konuda ILC ile işbirliğini sürdürmelerini teşvik ediyoruz.
10 Küçük Ada Devletleri Komisyonu’nun İklim Değişikliği ve Uluslararası Hukuk konusunda Danışma Görüşü talebine ilişkin Uluslararası Deniz Hukuku Mahkemesi’nin 2024 tarihli Danışma Görüşünü
kabul ediyoruz. Tüm devletleri, iklim değişikliğinin etkileriyle ilgili olarak deniz ortamının kirlenmesini önleme, azaltma ve kontrol etme ve deniz ortamını koruma ve muhafaza etme yükümlülüklerini yerine getirmeye teşvik ediyoruz.
11 Yüksek ve hızla artan plastik kirliliğinin küresel ölçekte ciddi bir çevre sorunu oluşturduğu ve sürdürülebilir kalkınmanın çevresel, sosyal, sağlık ve ekonomik boyutlarını olumsuz etkilediği konusunda
endişelerimiz devam etmektedir. Plastik kirliliğinin sınır ötesi niteliğini ve bu krizi ticaret yoluyla, dahil olmak üzere WTO Plastik Kirliliği Diyaloğu [BM Genel Sekreteri’nin arka plan notu ve KMGBF’ye
dayalı] aracılığıyla ele alma çabalarını kabul ediyoruz.
12 Her türlü deniz kirliliğini önlemek, önemli ölçüde azaltmak ve kontrol altına almak için eylemleri hızlandırma konusundaki ortak taahhüdümüzü yeniden teyit ediyoruz. IMO’nun, biyogüvenlik riskleri de dahil olmak üzere, deniz ortamında gemilerden kaynaklanan kirlilik ve dökülme sorunlarını daha fazla ele alma çalışmalarını destekliyor ve üyeleri hayalet ağlar sorununu ele almaya teşvik ediyoruz.
13 Kıyı ve deniz ekosistemlerinin dayanıklılığını artırmak için entegre kıyı bölgesi yönetimi, deniz alan planlaması ve iklim müdahale ve uyum stratejilerinin güçlendirilmesi gerektiğini yeniden teyit ediyoruz.
Mangrovlar, deniz çayırları ve mercan resifleri gibi doğal tamponları korumak için ekosistem temelli yaklaşımlar ve doğa temelli çözümler benimsemeyi taahhüt ederken, sürdürülebilir geçim kaynaklarını ve biyolojik çeşitliliği destekliyoruz ve tehlikeli hava, su veya iklim olaylarına karşı savunmasız olan kıyı topluluklarının zamanında, doğru ve eyleme geçirilebilir bilgilere eşit erişime sahip olmasını sağlamak için
Herkes için Erken Uyarılar girişiminin uygulanmasını desteklemeyi taahhüt ediyoruz [BM Genel Sekreteri’nin arka plan notuna dayanarak].
14 Derin deniz ekosistemleri hakkında bilimsel bilginin artırılması gerektiğini yineliyor ve derin deniz madenciliği de dahil olmak üzere ihtiyatlı bir yaklaşımın önemini vurguluyoruz.
Uluslararası Deniz Yatağı Otoritesi’nin UNCLOS’a uygun sağlam kurallar, düzenlemeler ve prosedürler geliştirme yönündeki çalışmalarını memnuniyetle karşılıyoruz. [Uluslararası Deniz Yatağı Otoritesi’nin rolüne dayalı olarak].
15 Sürdürülebilir okyanus temelli ekonomilerin, özellikle küçük ada devletleri olmak üzere, devletlerin ekonomik büyüme ve sosyal kalkınmayı gerçekleştirirken, mevcut ve gelecek nesiller için deniz ekosistemlerinin sağlığını, dayanıklılığını ve üretkenliğini korumak için sunduğu muazzam fırsatları kabul ediyoruz [BM Genel Sekreteri’nin arka plan notuna dayanarak].
16 Sürdürülebilir okyanus ekonomilerinin gerçekleştirilmesinde sürdürülebilir okyanus planlarının temel rolünü kabul ediyor ve tüm kıyı ve okyanus devletlerini, ulusal yargı yetkisi altındaki okyanus alanlarının %100’ünün 2030 yılına kadar sürdürülebilir bir şekilde yönetilmesini sağlayacak %100 İttifakına katılmaya çağırıyoruz. Ülkelerin, özellikle SIDS’lerin, sürdürülebilir okyanus planları geliştirmelerini ve uygulamalarını sağlamak için kapasite geliştirme, bilgi alışverişi ve finansal mobilizasyonu desteklemeyi taahhüt ediyoruz.
17 2030 yılına kadar karasal, iç su, deniz ve kıyı alanlarının en az %30’unun, ekolojik olarak temsil edici, iyi bağlantılı ve eşitlikçi bir şekilde yönetilen Deniz Koruma Alanları (MPA) sistemleri ve diğer etkili alan bazlı koruma önlemleri aracılığıyla etkin bir şekilde korunmasını ve yönetilmesini sağlayacağız ve bozulmuş ekosistemlerin en az %30’unun etkin bir şekilde restore edilmesini sağlayacağız.
Bu çabalar, Kunming-Montreal Küresel Biyoçeşitlilik Çerçevesi ile uyumlu olmalı, biyoçeşitlilik, ekosistem işlevleri ve hizmetleri için kritik öneme sahip alanlara öncelik vermeli ve yerli halkların ve geleneksel toprakları da dahil olmak üzere yerel toplulukların [KMGBF’ye dayalı] entegre rolünü tanımalıdır.
18 Sağlıklı ve dirençli bir okyanusun, Dünya’daki yaşamı sürdürmede, küresel gıda güvenliğini sağlamada ve milyarlarca insanın yaşamını desteklemede merkezi rolünü vurgulamaktayız. Aşırı avlanma nedeniyle birçok küresel balık stokunun giderek tükenmesinden derin endişe duyuyoruz ve deniz alanlarının planlamasının iyileştirilmesi, bilimsel temelli yönetim, başarıların teşvik edilmesi, yaygınlaştırılması ve tekrarlanması ve yasadışı, bildirilmemiş ve düzenlenmemiş balıkçılıkla mücadele için birlikte çalışılması yoluyla sürdürülebilir balıkçılık ve su ürünleri yetiştiriciliği sistemlerine geçişi hızlandırmak için kararlı ve kolektif eylem çağrısında bulunuyoruz. [BM Genel Sekreteri’nin arka plan notuna dayanmaktadır].
19 Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) üyelerine, DTÖ Balıkçılık Sübvansiyonları Anlaşması’nın yürürlüğe girmesini ve uygulanmasını hızlandırmak için kabul belgelerini yatırmalarını teşvik ediyoruz.
Üyelerden, kapsamlı bir balıkçılık sübvansiyonları anlaşması sağlamak için aşırı kapasite ve aşırı avlanmaya katkıda bulunan ek hükümler üzerinde mümkün olan en kısa sürede müzakereleri sonuçlandırmalarını talep ediyoruz.
20 Deniz taşımacılığının küresel ekonomideki kritik rolünü ve sektörün sürdürülebilirliğe geçişinde karşılaşılan zorlukları kabul ediyoruz. Deniz taşımacılığının karbonsuzlaştırılması acil bir öncelik olmaya devam etmektedir. Uluslararası Denizcilik Örgütü’nün (IMO) Gemilerden Kaynaklanan Sera Gazı Emisyonlarının Azaltılmasına İlişkin 2023 Stratejisi’ni kabul etmesini ve 2050 yılına kadar uluslararası deniz taşımacılığından kaynaklanan emisyonları net sıfıra indirmeye yönelik ortak hedefini güçlendirmesini memnuniyetle karşılıyoruz. [IMO 2023 Stratejisi’ne dayalı olarak].
Eylemlerin hızlandırılması
21 UNCLOS kapsamında Ulusal Yargı Yetkisi Dışındaki Deniz Biyolojik Çeşitliliğinin Korunması ve Sürdürülebilir Kullanımı Anlaşması’nın kabul edilmesini memnuniyetle karşılıyoruz ve Anlaşma’nın erken yürürlüğe girmesi için devletleri Anlaşma’yı imzalamaya ve onaylamaya teşvik ediyoruz. Anlaşma’nın yürürlüğe girmesi ve ilk Taraflar Konferansı için hazırlık yapmak üzere Hazırlık Komisyonu’nu kuran GenelKurul’un 78/272 sayılı kararını memnuniyetle karşılıyoruz ve devletleri Komisyon’a katılmaya çağırıyoruz.
Anlaşma’nın 30×30 hedefine ulaşmada oynayacağı önemli rolü Anlaşmanın 30×30 hedefine ulaşmada oynayacağı önemli rolü kabul ediyoruz .
22 Devletleri, ekolojik veya biyolojik açıdan önemli deniz alanlarını tanımlamak için güncellenen yöntemlerden
yararlanmaya ve BBNJ’nin gelecekteki uygulanmasıyla olası sinerjileri araştırmaya teşvik ediyoruz[CBD COP 16’nın 16 numaralı kararına dayalı olarak].
23 Deniz ortamı da dahil olmak üzere plastik kirliliğine ilişkin uluslararası yasal olarak bağlayıcı bir araç üzerinde Hükümetlerarası Müzakere Komitesi’nin devam eden çalışmalarının önemini kabul ediyor,
plastiklerin yaşam döngüsü boyunca etkili önlemler alarak plastik kirliliğini önleme, azaltma ve ortadan kaldırma konusundaki taahhüdümüzü yeniden teyit ediyor ve katılımcı delegasyonları gecikmeden iddialı bir anlaşmaya varmak için birlikte çalışmaya çağırıyoruz [BM Genel Sekreteri’nin arka plan notu ve UNEP arka plan belgesine dayanarak].
24 Okyanus eylemleri, yerli halkların bilgisi ve yerel toplulukların tüm üyelerinin bilgisi dahil olmak üzere, mevcut en iyi bilimsel verilere ve bilgilere dayanmalıdır.
Bu amaçla bizler:
a. Bilgi ve uzmanlık paylaşımının güçlendirilmesinin değerini teyit ederiz. Bu, özgür, önceden ve bilgilendirilmiş rıza olduğu durumlarda, yerli halkların bilgisi ve uygulamaları, yerel toplulukların geleneksel bilgisi ve yerel bilgi sistemlerini de içerir.
b. İklim değişikliği, gıda güvenliği, enerji dönüşümleri ve biyolojik çeşitlilik kaybı gibi çok sayıda zorluğun üstesinden gelmek için yeni bilimsel araştırmaları destekleriz.
İklim değişikliği, gıda güvenliği, enerji dönüşümü ve biyolojik çeşitlilik kaybı gibi çok sayıda zorluğun üstesinden gelmek için yeni bilimsel araştırmaları destekliyoruz.
c. Okyanuslara ilişkin bilimsel anlayışı geliştirmeyi ve eylemi hızlandırmak için bilim temelli önlemleri desteklemeyi taahhüt ediyoruz. Bu önlemler arasında Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma için Okyanus Bilimi On Yılı (2021-2030) ve Sosyoekonomik Yönler Dahil Deniz d. Çevresinin Durumuna İlişkin Küresel Raporlama ve Değerlendirme Düzenli Süreci ve onun Dünya Okyanus Değerlendirmeleri yer almaktadır.
d. Politika ve eylemleri bilgilendirmek için zamanında, güvenilir ve önemli bilimsel bilgi sağlamak üzere güçlü bir bilim-politika arayüzünü desteklemek.
e. Güvenilir, zamanında ve yüksek kaliteli deniz verilerine erişim sağlayan entegre bilgi yönetimi, altyapı ve sistemlerin geliştirilmesi dahil olmak üzere, koordineli uluslararası, bölgesel, alt bölgesel ve ulusal bilimsel gözlem ve veri toplama çabalarını güçlendirmeye kararlılık göstermek.
f. Okyanus ekosistemlerinin ve bunlara bağımlı toplulukların sağlığını ve dayanıklılığını desteklemek içinMPA’ların oluşturulması, genişletilmesi ve etkili yönetimi için yatırımlara öncelik vermek istiyoruz.[BM Genel Sekreteri’nin arka plan notuna dayanarak].
25 Okyanus eylemlerinin hızlandırılması için finansmanın önemli ölçüde artırılması gerektiğini kabul ediyoruz. Bu bağlamda:
a. Mavi Tahviller ve Mavi Krediler gibi araçlar aracılığıyla, sürdürülebilir okyanus ekonomisinin ana akım finans kurumları arasında cazip bir yatırım fırsatı olarak tanınmasını teşvik ediyoruz.
b. Bankalar, sigorta şirketleri ve yatırımcılar dahil olmak üzere özel sektörü, okyanusun sağlığını ve dayanıklılığını desteklemek için yenilikçi çözümler bularak, ürün ve hizmetlerini
sürdürülebilir okyanus temelli ekonomilere geçişe yönlendirmeleri için teşvik ediyoruz.
c. Mikrofinans, çevresel hizmetler için ödemeler, kredi mekanizmaları, hibeler ve sübvansiyonlar gibi
finansal araçların oluşturulmasını teşvik ediyoruz.
d. Gelişmekte olan ülkelerdeki yatırımların riskini azaltmak ve adil bir geçişi kolaylaştırmak için
karma finansman mekanizmaları konusunda işbirliğini teşvik ediyoruz.
e. Özellikle gelişmekte olan ülkelerdeki finansal engelleri aşmak amacıyla, Çok Taraflı Kalkınma Bankaları, devlet varlık fonları ve hükümetlerden imtiyazlı finansman dahil olmak üzere kaynakların
harekete geçirilmesini sağlıyoruz.
e. Küçük ölçekli balıkçılar, kadınlar ve kızlar, gençler ve yerli toplulukları desteklemek.
f. Hayır kurumları, hayırseverler ve diğer bağışçıların, hibe sağlama ve sermaye sağlama ve UNSG arka plan notuna dayalı imtiyazlı finansman yoluyla da dahil olmak üzere, hayati
öneme sahip olacağını vurgulamak istiyoruz.
26 BM Okyanus Konferansları da dahil olmak üzere SDG 14’ü uygulamak için yapılan gönüllü taahhütlere değer veriyoruz ve girişimleri genişletmek ve etkilerini artırmak için ortaklıkları teşvik ediyoruz. Gönüllü taahhütlerin kapsayıcı doğasını destekliyor ve ilerleme için kolektif bir ölçüt sağlamak üzere basit bir izleme ve raporlama sürecinin uygulanması gerektiğini vurguluyoruz [BM Genel Sekreteri’nin arka plan notuna dayanarak].
https://sdgs.un.org/sites/default/files/2024-12/UNOC3%20declaration%20-%20zero%20draft.pdf