IAGA (International YZ Governance Association) Hakkında
Uluslararası Yapay Zeka Yönetişim Derneği (IAGA), kuruluşların küresel yapay zeka yönetişimi konusunda en iyi uygulamaları geliştirmelerini, öğrenmelerini, paylaşmalarını ve uyumlaştırmalarını sağlamak amacıyla kurulmuştur. Bu uyumlaştırma, yapay zeka ürün ve hizmetlerinin küresel pazara erişimini kolaylaştırmaktadır.
Dernek, yapay zeka ekosisteminin farklı alanlarından temsilcileri bir araya getirmektedir. Bunu, önde gelen sektör uzmanları, yapay zeka güvence sağlayıcıları, düzenleyiciler, politika yapıcılar, standart ve sertifikasyon kurumları ve akademik uzmanlarla etkinlikler ve çalışma grupları düzenleyerek gerçekleştirmekteyiz.
Giderek artan üye sayımız şu anda YZ teknolojisi, uluslararası standart geliştirme, kamu politikası ve üniversitelerde çalışan 300’den fazla profesyonelden oluşmaktadır. IAGA, daha önce YZ Güvence Kulübü olarak faaliyet göstermekteydi ve Haziran 2022’de kurulduğundan bu yana Kulübün çalışmalarını temel almaktadır.
Aşağıda ilgili Rapor’un Özet ve Giriş Bölümlerinin tercümesi yer almaktadır.
Özet
Bu yılki Küresel Eğilimler raporu, yapay zeka yönetişimi ve düzenlemesi alanındaki önemli uluslararası gelişmelere kapsamlı bir genel bakış sunmakta ve Birleşmiş Milletler (BM), Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) ve Avrupa Birliği (AB) Komisyonu gibi küresel kuruluşların “Brüksel etkisi” yoluyla küresel ölçekte artan etkisine odaklanmaktadır.
Önemli kilometre taşları arasında, 2024 yılında BM tarafından uluslararası yapay zeka ilkelerini Önemli kilometre taşları arasında, uluslararası YZ ilkelerini özetleyen BM’nin 2024 yılında Gelecek için Pakt’ı kabul etmesi ve Avrupa Konseyi’nin Yapay Zeka Çerçeve Sözleşmesi’ni yürürlüğe koyması yer almaktadır. AB YZ Yasası’nın yürürlüğe girmesiyle, YZ standardizasyonundaki zorluklar ve farklı ulusal yaklaşımlar küresel söylemi şekillendirmeye devam etmektedir. Bu rapor, Birleşmiş Milletler ve OECD gibi küresel kuruluşların devam eden çabalarını vurgulamaktadır. Ayrıca, önde gelen ülkelerin düzenleyici yaklaşımlarını inceleyerek, bu ülkelerin inovasyon ile YZ teknolojilerinin getirdiği etik zorluklar arasında nasıl bir denge kurduklarını araştırmaktadır.
Aşağıdaki eğilimler tespit edilmiştir:
- BM’nin Yapay Zeka Çerçeve Sözleşmesi, GPYZ, Hiroşima YZ Süreci ve YZ Güvenlik Zirveleri gibi girişimler aracılığıyla küresel YZ yönetişiminde ilerleme kaydedilmiştir.
- YZ sistemleri, özellikle yüksek riskli sistemler için sıkı düzenlemeler getiren AB YZ Yasası, birçok ülkenin benzer bir risk temelli yaklaşım benimsemesiyle birlikte, dünya çapında YZyönetişimini etkilemeye devam etmektedir.
- AB, Ağustos 2025’te sonlandırılması planlanan Genel Amaçlı Yapay Zeka Uygulama Kuralları’nın son taslağını hazırlamaya yaklaşmaktadır. Bu kurallar gönüllü olarak uygulanacak olmakla birlikte, büyük genel amaçlı modellerin sağlayıcıları ve ilk maddede belirtilen küresel norm belirlemesüreçleri için Yapay Zeka Yasası’na uyumun önemini artıracaktır.
- Brezilya ve Güney Kore tarafından getirilen YZ Yasası gibi, AB YZ Yasasından esinlenerek YZ’ya özgü düzenlemeler yapan ve uygulayan ülke sayısı artarken, YZ’ya karşı izin verici bir düzenleme yaklaşımını savunan ABD gibi ülkelerin degüçlü bir siyasi etkisi olduğu görülmektedir.
- ISO ve CEN CENELEC gibi uluslararası kuruluşlar tarafından ISO/IEC 42001 ve ISO/IEC 23894 gibi YZ standartlarının geliştirilmesi ve nihYZ hale getirilmesi, YZ sistemleriyle ilişkili riskleri yönetirken, küresel olarak güvenli ve sorumlu YZ kullanımını giderek daha fazla destekleyecektir. Bu standartlar, AB YZ Yasası’nın uygulanması ve yürürlüğe konması için merkezi öneme sahiptir.
- Jeopolitik ayrılıklar, ülkelerin ABD ve Çin’e göre kendilerini konumlandırmaları için baskı altında olmalarıyla ulusal yaklaşımları etkilemeye devam etmektedir.
Bu rapor, bu eğilimlerin küresel YZ manzarasını nasıl şekillendirdiğini vurgulamakta ve YZ teknolojilerinin hızlı gelişiminin getirdiği önemli zorlukları ele almak için uluslararası işbirliğinin gerekliliğini vurgulamaktadır.
Giriş
YZ teknolojileri gelişmeye devam ettikçe, uygulamaları güvenlik, etik, sorumlu kullanım ve düzenleme konusunda önemli sorular ortaya çıkarmaktadır. YZ, ekonomik büyüme ve kamu hizmetlerinin iyileştirilmesi dahil olmak üzere büyük faydalar sağlama potansiyeline sahip olmakla birlikte, gizlilik, hesap verebilirlik ve kötüye kullanım potansiyeli ile ilgili zorluklar da getirmektedir. YZ teknolojilerini yönetmek için kapsamlı, tutarlı ve uyarlanabilir düzenleyici çerçeveler oluşturmanın aciliyeti hiç bu kadar büyük olmamıştı.
Son birkaç yılda, YZ teknolojilerinin etik kullanımı ve risklerinin en aza indirilmesi Son birkaç yılda, özellikle YZ’nın etik kullanımını sağlamak ve risklerini en aza indirmek amacıyla çok taraflı çabalar yoluyla, küresel sahnede YZ yönetişimine yönelik önemli çabalar sarf edilmiştir.
Riskleri en aza indirmek.
Birleşmiş Milletler (BM), Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) ve Avrupa Birliği Komisyonu gibi önde gelen uluslararası kuruluşlar, her biri şeffaf, hesap verebilir ve insan hakları ve demokratik değerlerle uyumlu bir YZ vizyonu peşinde koşarak, küresel YZ politikasının şekillenmesine önemli katkılar sağlamıştır. Bu çabalar, ulusal egemenliği ve belirli bölgesel ihtiyaçları gözetirken YZ gelişiminin küresel doğasını ele alabilecek işbirliğine dayalı çerçevelere duyulan ihtiyaçtan kaynaklanmaktadır. Bu gelişmeler, temel küresel kılavuz değerler oluşturma yönünde güçlü bir taahhüdü ve en azından YZ tasarımı ve kullanımının çeşitli yönlerini düzenleme yönünde örtük bir taahhüdü işaret etmekle birlikte, evrensel olarak uygulanabilir standartlar oluşturmanın zorluklarını da vurgulamaktadır. ABD’nin piyasa odaklı politikalarından AB’nin risk temelli düzenleyici yaklaşımına kadar uzanan yaklaşımların çeşitliliği, sınır ötesi YZ düzenlemelerini uyumlaştırmanın karmaşıklığını vurgulamaktadır.
Ayrıca, teknolojik gelişmeler ile yasal çerçeveler arasında potansiyel uyumsuzluk konusundaki endişeler ortaya çıkmaya devam etmektedir. Bu endişeler genellikle, YZ yönetişim çerçevelerinin hızlı teknolojik gelişmeleri karşılayacak kadar esnek olmasını sağlarken, etik standartların korunmasını da garanti altına almaya odaklanmaktadır.
Bu rapor, YZ düzenlemeleri ve yönetişiminin mevcut durumunu incelemekte ve en son eğilimlere ve gelişmelere odaklanarak YZ düzenlemesi ve yönetişiminin mevcut durumunu incelemektedir. YZ için standartlar ve politikalar belirlemede uluslararası kurumların rolünü, düzenlemeye yönelik farklı ulusal yaklaşımları ve YZ yönetişiminde küresel işbirliği içinsonuçlarını araştırmaktadır. Bu raporda, küresel girişimleri iki perspektiften ele alıyoruz:
İlk olarak, Birleşmiş Milletler ve OECD gibi küresel kuruluşların en son girişimlerini anlatıyoruz.
İkinci olarak, dünya çapında bölgesel ve seçilmiş ulusal ilerlemelere bakıyoruz.