- TTB, Toplum ve Hekim Dergisi’nin “Dijitalleşme, Yapay Zekâ ve Sağlık” konularını içeren Temmuz-Ağustos 2025 sayısı yayımlandı.
Derginin Editörü, “Dijitalleşme Yapay Zeka ve Sağlık” özel sayısı ile ilgili olarak şöyle diyor: Güncel olduğu kadar pek çok boyutuyla yoğun olarak tartışılmakta da olan yapay zekâ ve dijitalleş-meyi sağlık alanındaki uygulamalarınıele alan yazıları da içeren oldukça kapsamlı bir dosya çalışmasını sizlerle buluşturuyoruz. “Dijitalleşme YapayZekâ ve Sağlık” başlıklı dosyanın
birinci bölümünü bu sayımızda paylaşıyoruz.
Toplum ve Hekim internet sayfasına https://www.belgelik.dr.tr/ToplumHekim adresinden ulaşmak mümkündür.
- “The Simple Macroeconomics of AI” Daron Acemoglu Massachusetts Institute of Technology April 5, 2024
Bu makale, yapay zekadaki (AI) yeni gelişmelerin büyük makroekonomik etkileri hakkındaki iddiaları değerlendiriyor. AI’nın etkilerini görev bazlı bir model üzerinden inceleyerek, otomasyon ve görev tamamlayıcılıkları üzerinde duruyor. Makale, AI’nın mikroekonomik etkilerinin görev düzeyinde maliyet tasarrufu/verimlilik artışlarından kaynaklandığı sürece, makroekonomik sonuçlarının Hulten teoreminin bir versiyonu ile belirleneceğini ortaya koyuyor: GSYİH ve toplam verimlilik kazanımları, etkilenen görevlerin oranı ve görev düzeyindeki ortalama maliyet tasarrufları ile tahmin edilebilir. Mevcut AI maruziyeti ve görev düzeyindeki verimlilik artışlarına dair tahminler kullanıldığında, bu makroekonomik etkiler kayda değer ancak mü tevazı görünüyor—10 yılda toplam faktör verimliliğinde en fazla %0,71 artış. Makale daha sonra, bu tahminlerin bile abartılı olabileceğini savunuyor, çünkü erken dönem kanıtları öğrenmesi kolay görevlerden gelirken, gelecekteki etkilerin bir kısmı, karar vermeyi etkileyen birçok bağlama bağlı faktörün olduğu ve başarılı performansı öğrenmek için nesnel sonuç ölçütlerinin bulunmadığı öğrenmesi zor görevlerden gelecek. Sonuç olarak, önümüzdeki 10 yıldaki tahmini TFP (toplam faktör verimliliği) kazanımları daha da mütevazı olup %0,55’ten az olacağı öngörülüyor. Ayrıca AI’nın ücretler ve eşitsizlik üzerindeki etkilerini de inceliyorum. Teorik olarak, AI’nın düşük becerili çalışanların belirli görevlerdeki verimliliğini artırması durumunda bile (onlar için yeni görevler yaratmadan), bu durum eşitsizliği azaltmak yerine artırabilir. Ampirik olarak, AI gelişmelerinin önceki otomasyon teknolojileri kadar eşitsizliği artırmayacağı, çünkü etkilerinin demografik gruplar arasında daha eşit dağıldığı bulgusuna ulaşıyorum, ancak AI’nın işgücü gelir eşitsizliğini azaltacağına dair de bir kanıt yok. AI’nın ayrıca sermaye ile işgücü geliri arasındaki farkı genişletmesi bekleniyor. Son olarak, AI tarafından yaratılan bazı yeni görevlerin (örneğin, çevrimiçi manipülasyon için algoritma tasarımı gibi) olumsuz sosyal değere sahip olabileceği ve bu tür olumsuz sosyal değerli yeni görevlerin makroekonomik etkilerinin nasıl hesaba katılacağı tartışılıyor.
- YAPAY ZEKA VE EMEK: BİR TOPLUMSAL TARİH: Dr. Öğretim Üyesi Özgür Narin Ordu Üniversitesi Ünye İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat Bölümü ozgurnarin@odu.edu.tr.
Elektrik Mühendisliği Dergisi, Mayıs 2025. Sayfa: 476.
https://www.emo.org.tr/ekler/e503c379f0b5892_ek.pdf?dergi=1357